Bijna al ons voedsel is tegenwoordig voorgesneden, voorbewerkt of wordt in een bakje als kant en klare maaltijd verkocht. Op school, TikTok en Insta leren de kinderen bijna niets over de oorsprong van ons voedsel en het belang van groenten en fruit voor een gezond lichaam. Mc Donalds en KFC zijn toch ook oké? De invloed van Fast Food is groot op de ontwikkeling van onze kinderen. Om nog maar niet te spreken over de invloed van onze kinderen op toekomstige generaties. Het is tijd om stil te staan bij het effect van spelend leren in de moestuin en het belang ervan.  Al hun zintuigen worden er geactiveerd. Ze kunnen daarna tot vier keer beter informatie onthouden. Vanuit die wetenschap is moestuinieren heel geschikt als onderwijsvorm. Wat zijn de fysieke, mentale en praktische voordelen?

Kinderen leren groenten en fruit meer waarderen als ze regelmatig in een moestuin komen. Daardoor zien ze wat er nodig is om een zaadje tot plant te laten groeien. Aan voeding (zon, water), aan verzorging (dieven en het leiden van planten om omhoog te helpen groeien, onkruid weghalen) en wanneer is het klaar om te oogsten. Ze zien de vormen en kleuren van verschillende vruchten beleven welke andere insecten planten aantrekken of afstoten. 

Kinderen houden van proeven en alles ervaren ze als de eerste keer. Kleine kinderen ervaren evenveel beleving bij het eten van groentes als het eten van fruit. Zoet heeft aanvankelijk geen voorkeur. Als je bij jonge kinderen verschillende smaken aanbiedt, blijkt uit onderzoek, blijven ze op latere leeftijd vaker gevarieerd eten dan kinderen die weinig verse groente en fruit eten. In de tuin proeven ze en thuis maken ze er met hun ouders iets lekkers van met een recept. Zo leren ze spelenderwijs gezond te leven.  

Naast groente en fruit in de moestuin ontdekken de kinderen er geurende en kleurende kruiden en bloemen. Ze leren over geuren en smaken. Bloemen en kruiden zijn niet alleen goed voor de bijen maar ook voor ons. Voor in de thee, siroop, bij de sla of als ontsmetting bij wondjes of bij jeuk. Ze leren dat de natuur alles te bieden heeft om ons gezond en fit te houden. 

Uit onderzoek blijkt ook dat kinderen dit bewustzijns proces thuis vaak doorzetten. Wanneer er fruit, groenten en snoep op tafel staan, zullen kinderen fruit en groenten net zoveel waarderen of nog meer dan snoep, omdat ze weten dat het lekker en gezond is. Het verhaal erachter en de beleving zijn vaak bepalend. Dat is pure winst voor de gezondheid van de kinderen, nu en in de toekomst.

Enkele weetjes uit de RIVM Leefstijlmonitor 2023:

  • Van de kinderen tot 4 jaar eet 90% minimaal 5 dagen per week nog voldoende groente en 60% voldoende fruit.
  • Van de kinderen tussen 4-17 jaar eet nog maar 60% minimaal 5 dagen per week voldoende groente en 32% voldoende fruit..
  • Van de volwassenen vanaf 18 jaar tot 50 jaar daalt dit aantal naar 34% minimaal 5 dagen per week voldoende groente en 25% fruit. 
  • Een menu met voldoende fruit en groenten werkt preventief op o.a. kanker, hart en vaatziekten.
  • Iemand die onvoldoende fruit en groenten eet, compenseert dit met minder gezond voedsel. Hierdoor ontstaat een vitaminen en mineralen tekort en een overschot aan vetten, suikers en koolhydraten. 
  • De volgende gezondheidsproblemen bij kinderen zijn een direct gevolg van hun ongezonde voedsel: overgewicht, suikerziekte, spierzwakte, slecht gebit, etc. 80% van de kinderen wijzigt zijn menu niet als hij volwassen wordt, waarmee de gezondheidsrisico’s sterk toenemen. 

De moestuin biedt ook veel sociale aspecten. Alle kinderen kunnen op hun eigen niveau meedoen. Er is geen meetlat waaraan voldaan moet worden. En of je nu zaait, onkruid weghaalt of oogst, je neemt deel aan het hele proces.

Ze zien de oogst vaak als van henzelf en wanneer ze die weggeven voelen ze het soms echt als iets van geven en nemen. Ze geven de groenten aan de ouders die er een gerecht van maken en ontvangen dat lekker eten en dankbaarheid voor het geven van de verse ingrediënten. 

Het vieren van de oogst en de volksfeesten die daaruit voortkomen zijn onderdeel van een cultuur en tradities welke steeds vaker hun oorspronkelijke waarden verliezen. Door gezamenlijke voedseltuinen kunnen oude tradities weer tot leven worden gebracht..  

De moestuin biedt een natuurlijke verbinding tussen jong en oud die belangrijk is voor het doorgeven van kennis, ervaring en vooral plezier.

Last but not least DUURZAAMHEID om aan te geven dat de voedselkringloop kort kan zijn en beter is voor mens en natuur. De kinderen zijn onze toekomst. Wij zijn degenen die de kinderen terug kunnen brengen naar de natuur. Laten we ons daar samen voor inzetten!

Moestuin onderwijs

Bij Voedsel Veur Elkaar hebben we bijna 80 meter moestuin beschikbaar gesteld voor scholen uit de omgeving. Iedere school kan en mag zelf invulling geven aan hun moestuindeel. De kinderen helpen met inzaaien, onderhouden en oogsten om er op school of thuis iets lekkers van te maken.

Zelf aan de slag met moestuinieren

Bij Voedsel Veur elkaar bieden we gezinnen moestuinpakketjes aan die je in je eigen tuin kunt zetten. je hebt er alleen maar 1 vierkante meter goede grond voor nodig. Samen met de zon, water en liefdevolle verzorging zien kinderen hoe o.a. hun tomaten en aardbeien groeien.